Slavische talen en culturen Bosnisch, Kroatisch en Servisch Kroatisch » Inleiding» Alfabet » Klanken » Prosodie » Accenten » Klemtoon » Lengte » Toon » Clitica » Oefeningen » Tongue twisters » Home BKS » Bosnisch » Kroatisch » Servisch » Audio-instructie » Links » UvA
|
Lengte
Beklemtoonde lettergrepen kunnen kort of lang zijn. De onbeklemtoonde lettergrepen achter de klemtoon kunen ook lang zijn (post-tonische lengte). In dat geval wordt deze lengte aangegeven door middel van een liggend streepje boven de lange klinker (ā). Onder het accent wordt de lengte aangegeven op vier verschillende manieren, afhankelijk van de toon. De reflex van de Oud-Slavische "jat" wordt in het algemeen onder een lang accent geschreven als "ijé/ijê" en onder een kort accent als "jȅ/jè" (vrijéme, svijêt, djèca, sjȅme) Get Flash to see this player. (in een aantal gevallen kan die ook onder lang accent als «je» geschreven worden, bijvoorbeeld vóór een sonantencluster: vjérnōst Get Flash to see this player. ). Als hij achter een consonant (cluster) en een "r" in een kort accent voorkomt, wordt hij geschreven met een "ȅ/è" (brȅgovi, Get Flash to see this player. meervoud van "brijêg", Get Flash to see this player. strèlica, Get Flash to see this player. verkleinwoord van "strijéla" Get Flash to see this player. . In de jaren negentig van de vorige eeuw ontstond wat dit laatste betreft echter een dubbele norm: parallel met de schrijfwijze met "e", wordt de schrijfwijze met "je" toegestaan achter een consonant gevolgd door een "r". Zowel 'brȅgovi, strèlica' Get Flash to see this player. , als 'brjȅgovi, strjèlica' Get Flash to see this player. wordt tegenwoordig toegepast. Net als de klemtoon, kan de lengte veranderen in het paradigma. Zo is het accent in het woord stô (tafel) in het enkelvoud lang, en in het meervoud stòlovi (tafels) Get Flash to see this player. kort. Dat geld ook voor de lengte die niet onder accent valt (post-tonische lengte): zo is de genitief enkelvoud van het woord voor 'volk' zonder post-tonische lengte národa, terwijl de genitief meervoud zelfs twee post-tonische lengtes heeft nárōdā Get Flash to see this player. . De post-tonische lengte kan een probleem vormen omdat er veel woorden zijn waarin de beklemtoonde korte lettergreep opgevolgd wordt door een lange lettergreep zonder klemtoon. In die gevallen kan de posttonische lengte verward worden met de klemtoon (Dùbrōvnīk, daróvnica) Get Flash to see this player. . Het komt ook voor dat in een woord twee lettergrepen post-tonische lengte hebben (nástāvnīk, bàlkānskī, ùzbūđēn) Get Flash to see this player. ; die hoeven evenmin achter elkaar voor te komen ( ı̏zdājničkī, neùpūćenōst) Get Flash to see this player. . Er bestaat een aantal regels over de lengte; hier worden een paar genoemd.
|