![]() Slavische talen en culturen Bosnisch, Kroatisch en Servisch ![]() Bosnisch » Inleiding» Alfabet » Klanken » Prosodie » Klinkers » Accenten » Klemtoon » Lengte » Toon » Clitica » Oefeningen » Tongue twisters » Home BKS » Bosnisch » Kroatisch » Servisch » Audio-instructie » Links » UvA
|
Klinkers
Afhankelijk van het woordaccent, kunnen de klinkers in het Bosnisch verschillende lengte en intonatie hebben. Deze verschillen zijn in het hedendaags standaard Bosnisch echter steeds minder merkbaar en ze kunnen heel zelden tot misverstand leiden als ze door elkaar worden gehaald. In het Bosnisch bestaan in principe geen echte tweeklanken. Niettemin zijn er drie gevallen waarin het enigszins verantwoord is om over een diftong te hebben. Het eerste geval is de klank die zich ontwikkeld heeft uit de Oud-Slavische klank 'jat'. In het standard Bosnisch wordt deze klank onder een lang accent als een eenlettergrepige ije [i‿e] uitgesproken, en onder het korte als [je]. (dijete, 'kind' – djeca, 'kinderen') Get Flash to see this player. . Onder een kort accent achter een medeklinker opgevolgd door een 'r', wordt hij als een [e] uitgesproken (vrijeme, 'tijd, weer' – vremena, 'tijden') Get Flash to see this player. , en als hij onder een kort accent achter een 'l' of een 'n' staat, worden die samengesmolten tot een [ļe] Get Flash to see this player. , respectievelijk een [ńe] klank Get Flash to see this player. . Let op: als ije aan het eind van een woord voorkomt, wordt hij in twee lettergrepen uitgesproken: Get Flash to see this player. . De combinatie [ije] Get Flash to see this player. wordt wel als twee lettergrepen uitgesproken als die niet van oude klank 'jat' afstamt: dat komt meestal voor in gevallen waar de klank 'j' als een verbinding tussen twee vocalen fungeert, zowel in leenwoorden als voor een uitgang, Get Flash to see this player. . Zo is bijv. de ije in nijem (doofstom) Get Flash to see this player. afkomstig van de Oud-Slavische 'jat' en wordt als één lettergreep uitgesproken, maar in de combinatie ije in pijem (ik drink) Get Flash to see this player. hoort de klank [i] bij de werkwoordstam, en [je] bij de uitgang: daarom wordt hier ije als twee lettergrepen (pi-jem) uitgesproken. Het tweede geval is de combinatie [au] die als één klank wordt uitgesproken Get Flash to see this player. behalve als de [u] lang is Get Flash to see this player. , of als tussen [a] en [u] morfeemgrens ligt Get Flash to see this player. . Het derde geval is de uitgang –aest van telwoorden van 11 t/m 19. Deze uitgang wordt uitgesproken als [ajst] Get Flash to see this player. . In alle andere gevallen worden twee vocalen achter elkaar als aparte klanken uitgesproken. Dat geldt ook indien twee zelfde klinkers achter elkaar voorkomen:
|